De Ladder

Dit werk bestaat uit complexe houten constructies. De symboliek van de ladder is als uitgangspunt gebruikt. Deze ladders zijn op meer dan manshoogte uitgevoerd in houten stijltjes, met onderlinge verbindingen en in een bepaalde positionering, die in vormentaal en verhoudingen grote symboliek uitstralen. In het handwerk van de beelden refereren ze aan het traditionele architectuur element in Japan: het raamwerk met stijltjes, al dan niet voorzien van rijstpapier. Een traditionele bouwwijze die ik voor het eerst op oude prenten zag van Hiroshige.

In het hart gemeten is de verhouding meestal 7 x 7 cm of een variant daarop. Een veelvoud van 7 keert steeds terug in de maatvoering. Samen met 3 is de 7 het belangrijkste getal in de oude Oosterse culturen. De 3 is symbool van alle aspecten van de schepping. De 7 is het symbool van de zeven dagen van de week, de zeven deugden, het heilige getal bij uitstek: 3 + 4. (3 van de drie-eenheid en 4 van de wereld: de vier windstreken, de vier elementen.)

In de kunstgeschiedenis kennen we veel ladders vanuit allerlei religieuze en volkse verhalen. Uit de Christelijke wereld is de Jakobsladder, symbool van het streven naar eeuwigheid, de meest bekende. Volgens de overlevering heeft Boeddha Sakyamuni via een ladder zijn moeder in de hemel (Nirvana) bezocht, nadat zij overleden was. Hij is ook met die ladder weer op aarde teruggekeerd. Ook in het Oude Egypte zijn in verscheidene graven de ladders zo neergezet, dat de doden van hun astrale tegenhangers gebruik zouden kunnen maken om de hemel te bereiken, met Seth als vriend van de doden, die Osiris bijstond, toen deze door middel van een ladder de hemel trachtte te bereiken. Dit is gevonden in de piramideteksten. In het volkse bijgeloof was een ladder die tegen een muur stond een driehoek, en derhalve een symbool van de heilige drie-eenheid. Daar moest respectvol mee worden omgegaan. Niet alleen uit veiligheidsoogpunt moest er niet onder een ladder gelopen worden.

Drie-eenheid, in de oudste betekenis van de kosmos, is ook een thema van de ladder. Het streven naar harmonie hoort daar absoluut bij. Ik heb me al lange tijd laten inspireren door het Zenboeddhisme, in Japan het Shintoïsme, “de weg van de goden”. Mijn levenswijze komt tot uiting in dit werk, het verwijst heel sterk naar mijn innerlijke beleving. Het object met de vier kolommen van ladders met daarin verticaal drie kubusvormen gaat over de verwerkelijking van het zelf. Dit volgens het zen-principe.

Tags: ,